Bố tôi (tiếp theo - II )
-------------------------
Khi tôi học lớp 5 ( 1965 -1966 ) thời kỳ Mỹ ném bom miền Bắc và thủ đô Hà Nội ngày càng ác liệt . Mấy anh em tôi đi sơ tán khỏi HN theo trại trẻ của trường ĐHBK Hà Nội – vì bố mẹ là cán bộ viên chức của trường DHBK .Trại trẻ gồm lớp mẫu giáo và cấp I, Cấp II và cấp III – hệ 10 năm, tất cả đều là con em của cán bộ công nhân viên nhà trường , lên sơ tán trú ở làng Tràng , xã Việt Tiến , Việt Yên … Hà Bắc lúc bấy giờ. Bốn anh em tôi : anh trên tôi học lớp 8 nên ở làng Hà cùng xã cách chỗ tôi ở 4km để đi học cho tiện – ở huyện mới có trường cấp III . Còn lại ba anh em : tôi học lớp 5 , em gái học lớp 3 , thằng út lớp mẫu giáo , sống cùng một thôn nhưng phân làm ba nơi theo lứa tuổi, ăn uống theo nhà ăn tập thể của trại . Hàng ngày cố gắng lắm ba anh em mới nhìn thấy nhau một lần . Nơi sơ tán mùa đông thì lạnh thấu xương , mùa hè thì nóng nực và không có điện . Nhưng chúng tôi thích nghi rất nhanh , ngoài giờ học theo trẻ làng đi chăn trâu , mò cua bắt cá ….tắm ao mương ầm ầm . Ngày tháng cứ trôi qua bình yên như vậy,chúng tôi có nhiều bạn quê và một tình yêu nông thôn theo suốt chúng tôi những năm sau này. Anh hiên – anh cả trong năm anh em ( là công nhân nhà máy thủy điện Uông Bí ) , năm đó cứ bảo tao sẽ lên thăm chúng mày , xem sống ở quê thế nào … rồi chẳng bao giờ thăm , anh đi bộ đội năm đó và hy sinh 1969 ở Quảng Bình , anh là lính pháo cao xạ .
Chiến tranh ngày càng ác liệt trên cả nước , tuần nào không mợ thì cậu ( trong gia đình chúng tôi gọi bố mẹ bằng cậu mợ ) vẫn lên thăm mấy anh em và mang theo ít thực phẩm còm cõi – muối vừng , sườn băm muối riềng , ít đường cát và kẹo Hải Châu chảy nước … . Lần ấy ném bom ác liệt nên ba tuần ông mới lên thăm – đạp xe gần 60 km . Ông không nói nhiều chỉ bảo sau này có khi hàng tháng hay hai tháng mới lên gặp các con . Rồi ông nói thêm rằng nếu vài tháng không thấy ông lên thì thằng lớn phải về HN tìm bố mẹ … xem còn sống không . Nghĩ lại mà thương ông khôn nguôi , điều đó không xẩy ra , nhưng ông là tất cả những gì thiêng liêng nhất của nhiều người bố Việt Nam lúc ấy , vừa làm việc vừa tham gia chiến đấu vừa chăm lo cho đàn con sống xa nhà .
Có lần trong thời gian bom đạn ác liệt suốt theo quốc lộ 1, từ Hà Nội đến Lạng Sơn ( chỗ anh em ở cách HN 55 km theo QL I cách ga Sen Hồ 8 km ) , ông lên lên thăm và chỉ gặp tôi và em Hà (Anh Tiến học Xa , em Dũng mẫu giáo ..) ông chở hai anh em trên chiếc xe đạp cũ , kẽo kẹt rồi cũng đến một chỗ có gà luộc và bánh đa khô trần thay phở . Ông bảo chỗ này còn cách thị trấn Thắng 6km , cách huyện lị Hiệp hòa 15 km mà thời đánh Pháp ông từng qua đây . Nay quán bánh đa khô gà luộc vẫn còn nhưng người bán đã khác xưa , ông không ăn bần thần nhìn hai con ăn như cách nay 15 năm trước ông đã ở đây rồi chút nữa lại chia tay , em gái lại thút thít còn tôi cố nén lòng nhìn bóng ông khuất dần trên chiếc xe đạp … Sau này cuối thập niên 90 tôi cũng tìm lại nơi này và cũng cố suy tưởng sao cho giống ông … Rồi cuộc sống dư giả cỗ bàn ngày nay , thỉnh thoảng nhà vẫn ăn cơm nắm muối vừng , món bánh đa khô gà luộc thời sơ tán thấy ngon mà nước mắt cứ chực rơi, ông ạ.
Cuối năm 1965 . Đêm ấy ra ga Sen Hồ , tàu và ga tan hoang do máy bay Mỹ thả bom , trong khói bom ông đạp một mạch về Hà nội để kịp tổ chức sơ tán cho cả thầy và sinh viên lên Lạng Sơn tránh bom đạn
Cho đến tận sau này , năm 1968 khi tổng thống Giôn Sơn ngừng ném bom miền bắc tạm thời , Ông chuyển tôi về học tại trường cấp III Yên Hòa , Cầu Giấy, Hà Nội. Ông mới kể rằng hôm máy bay thả bom ở ga Sen Hồ Hà Bắc ông không sợ , ông chỉ sợ mình có mệnh hệ gì thì các con và tổ chức nhà trường sẽ không biết ông bị bom vùi mất xác ở đây . Ông bảo hôm ấy ông lên thăm các con mà không xin phép tổ chức , vì mấy ngày sau phải sơ tán lên Lạng Sơn và bố con loạn ly khi nào gặp , hay sống chết thế nào ? nên ông đạp xe trong đêm lên thăm các con . Ông ơi , khi chưa 40 tuổi ông đã làm bao nhiêu điều cho xã hội và gia đình , cho chúng con . Chúng con nhớ ông .
Tháng cuối năm 2015 .
-------------------------
Khi tôi học lớp 5 ( 1965 -1966 ) thời kỳ Mỹ ném bom miền Bắc và thủ đô Hà Nội ngày càng ác liệt . Mấy anh em tôi đi sơ tán khỏi HN theo trại trẻ của trường ĐHBK Hà Nội – vì bố mẹ là cán bộ viên chức của trường DHBK .Trại trẻ gồm lớp mẫu giáo và cấp I, Cấp II và cấp III – hệ 10 năm, tất cả đều là con em của cán bộ công nhân viên nhà trường , lên sơ tán trú ở làng Tràng , xã Việt Tiến , Việt Yên … Hà Bắc lúc bấy giờ. Bốn anh em tôi : anh trên tôi học lớp 8 nên ở làng Hà cùng xã cách chỗ tôi ở 4km để đi học cho tiện – ở huyện mới có trường cấp III . Còn lại ba anh em : tôi học lớp 5 , em gái học lớp 3 , thằng út lớp mẫu giáo , sống cùng một thôn nhưng phân làm ba nơi theo lứa tuổi, ăn uống theo nhà ăn tập thể của trại . Hàng ngày cố gắng lắm ba anh em mới nhìn thấy nhau một lần . Nơi sơ tán mùa đông thì lạnh thấu xương , mùa hè thì nóng nực và không có điện . Nhưng chúng tôi thích nghi rất nhanh , ngoài giờ học theo trẻ làng đi chăn trâu , mò cua bắt cá ….tắm ao mương ầm ầm . Ngày tháng cứ trôi qua bình yên như vậy,chúng tôi có nhiều bạn quê và một tình yêu nông thôn theo suốt chúng tôi những năm sau này. Anh hiên – anh cả trong năm anh em ( là công nhân nhà máy thủy điện Uông Bí ) , năm đó cứ bảo tao sẽ lên thăm chúng mày , xem sống ở quê thế nào … rồi chẳng bao giờ thăm , anh đi bộ đội năm đó và hy sinh 1969 ở Quảng Bình , anh là lính pháo cao xạ .
Chiến tranh ngày càng ác liệt trên cả nước , tuần nào không mợ thì cậu ( trong gia đình chúng tôi gọi bố mẹ bằng cậu mợ ) vẫn lên thăm mấy anh em và mang theo ít thực phẩm còm cõi – muối vừng , sườn băm muối riềng , ít đường cát và kẹo Hải Châu chảy nước … . Lần ấy ném bom ác liệt nên ba tuần ông mới lên thăm – đạp xe gần 60 km . Ông không nói nhiều chỉ bảo sau này có khi hàng tháng hay hai tháng mới lên gặp các con . Rồi ông nói thêm rằng nếu vài tháng không thấy ông lên thì thằng lớn phải về HN tìm bố mẹ … xem còn sống không . Nghĩ lại mà thương ông khôn nguôi , điều đó không xẩy ra , nhưng ông là tất cả những gì thiêng liêng nhất của nhiều người bố Việt Nam lúc ấy , vừa làm việc vừa tham gia chiến đấu vừa chăm lo cho đàn con sống xa nhà .
Có lần trong thời gian bom đạn ác liệt suốt theo quốc lộ 1, từ Hà Nội đến Lạng Sơn ( chỗ anh em ở cách HN 55 km theo QL I cách ga Sen Hồ 8 km ) , ông lên lên thăm và chỉ gặp tôi và em Hà (Anh Tiến học Xa , em Dũng mẫu giáo ..) ông chở hai anh em trên chiếc xe đạp cũ , kẽo kẹt rồi cũng đến một chỗ có gà luộc và bánh đa khô trần thay phở . Ông bảo chỗ này còn cách thị trấn Thắng 6km , cách huyện lị Hiệp hòa 15 km mà thời đánh Pháp ông từng qua đây . Nay quán bánh đa khô gà luộc vẫn còn nhưng người bán đã khác xưa , ông không ăn bần thần nhìn hai con ăn như cách nay 15 năm trước ông đã ở đây rồi chút nữa lại chia tay , em gái lại thút thít còn tôi cố nén lòng nhìn bóng ông khuất dần trên chiếc xe đạp … Sau này cuối thập niên 90 tôi cũng tìm lại nơi này và cũng cố suy tưởng sao cho giống ông … Rồi cuộc sống dư giả cỗ bàn ngày nay , thỉnh thoảng nhà vẫn ăn cơm nắm muối vừng , món bánh đa khô gà luộc thời sơ tán thấy ngon mà nước mắt cứ chực rơi, ông ạ.
Cuối năm 1965 . Đêm ấy ra ga Sen Hồ , tàu và ga tan hoang do máy bay Mỹ thả bom , trong khói bom ông đạp một mạch về Hà nội để kịp tổ chức sơ tán cho cả thầy và sinh viên lên Lạng Sơn tránh bom đạn
Cho đến tận sau này , năm 1968 khi tổng thống Giôn Sơn ngừng ném bom miền bắc tạm thời , Ông chuyển tôi về học tại trường cấp III Yên Hòa , Cầu Giấy, Hà Nội. Ông mới kể rằng hôm máy bay thả bom ở ga Sen Hồ Hà Bắc ông không sợ , ông chỉ sợ mình có mệnh hệ gì thì các con và tổ chức nhà trường sẽ không biết ông bị bom vùi mất xác ở đây . Ông bảo hôm ấy ông lên thăm các con mà không xin phép tổ chức , vì mấy ngày sau phải sơ tán lên Lạng Sơn và bố con loạn ly khi nào gặp , hay sống chết thế nào ? nên ông đạp xe trong đêm lên thăm các con . Ông ơi , khi chưa 40 tuổi ông đã làm bao nhiêu điều cho xã hội và gia đình , cho chúng con . Chúng con nhớ ông .
Tháng cuối năm 2015 .
